De UV-intensiteit is in de loop der jaren aanzienlijk hoger geworden en dat resulteert in een enorme toename van zonnebrand op bomen. Aldus Bert van Gils van TreeBuilders. ‘Boomsoorten die pak ‘m beet twintig jaar geleden geen last hadden van zonnebrand, hebben dat nu steeds vaker wel.’ Gelukkig zijn er verschillende soorten oplossingen om de boom te beschermen, waaronder het voor Nederland nog nieuwe ArboFlex.
Boomdeskundige Bert van Gils houdt zich dagelijks bezig met van alles rondom bomen. Bert werkt als adviseur groeiplaatsinrichting voor TreeBuilders en als productconsultant voor GreenMax. Door zijn jarenlange ervaring ziet hij verschuivingen in de reacties van bomen op hun omgeving. Waar zonnebrand er één van is. ‘Er zijn verschillende oplossingen voor het beschermen van de stam tegen de zon. In Duitsland zijn deze getest op effectiviteit. Daaruit is bijvoorbeeld gebleken dat wikkeljute niet het gewenste effect heeft tegen de zon omdat het te warm wordt onder het jute, maar bijvoorbeeld kokosstambeschermer wel heel goed werkt.’ De kokosstambeschermer is een gevlochten mat met openingen die ervoor zorgt dat de stam kan ventileren. De kokosstrengen zijn dusdanig dik, dat er sowieso voldoende schaduw op de stam valt.
Foto’s: pilot op The Green Village in Delft, 2 verschillende stambeschermingsmethoden toegepast: ArboFlex en kokosstambeschermers.
Beschermende, witte pasta
Nieuw op de Nederlandse markt is ArboFlex, een witte stambeschermingspasta die schorsschade, veroorzaakt door zonnebrand maar ook door vorst, kan voorkomen. Bert legt uit: ‘In Zuid-Europa zie je dat bomen tegen zonnebrand worden ingekalkt met gips. Maar dat moet je ieder jaar opnieuw doen. ArboFlex blijft vijf tot zes jaar zitten en groeit met de boom mee. Dat maakt het heel geschikt om een jonge boom, die vanuit de beschermende omgeving van de kwekerij komt, op z’n nieuwe standplaats bescherming mee te geven. Zo krijgt de boom tijd om aan de nieuwe groeisituatie te wennen en af te harden.’
Wanneer de boom een paar jaar oud is, wordt de kroon vanzelfsprekend groter en ontstaat door de schaduw daarvan natuurlijke bescherming van de stam. ‘Een voordeel van deze pasta is ook dat het hufterproof is.’
ArboFlex is in trek bij boomkwekers die er hun jonge stammen mee beschermen en bij kwekers die veel vormbomen hebben. De stammen daarvan zijn door het snoeien ook kwetsbaar wegens gebrek aan schaduw. ‘Recent is er een partij grote beuken met achterstallig onderhoud aangepakt. De boomadviseur ter plekke heeft toen ook besloten om de stammen aan de zuidzijde met ArboFlex te beschermen’, weet Bert.
Verplantingsstress en gevoeligheid voor plagen
In Duitsland zijn er metingen uitgevoerd naar de temperaturen op de bast van bomen die een paar meter van de geasfalteerde weg staan. ‘Het wordt echt heet’, weet Bert. ‘Bovendien is de balans van kroon en wortelgestel van een pas aangeplante boom verstoord, dus een boom is kwetsbaar.’
Die kwetsbaarheid kan behalve tot zonnebrand, ook tot plagen leiden. Daarom adviseert Bert om op de stam van zojuist geplante ESK eikenspintpasta aan te brengen. Dat voorkomt de ontwikkeling van de eitjes van de eikenspintkever. ‘Wij hebben dit proefsgewijs ook bij dennenbomen getest. Dennenbomen zijn behoorlijk in opmars en deze hebben nogal eens last van dennenscheerder en dennenreder. Daar blijkt deze ESK eikenspintpasta ook tegen te werken.’