Nieuw plein, oude kastanje. Hoe het allemaal goed kwam.

9 apr 2025 | Blogs

De Stenenplaats in Den Burg (Texel) is een heel klein pleintje met een hele grote, oude kastanjeboom. Het plein, voornamelijk gebruikt voor en door de horeca, kreeg een nieuwe inrichting met een nieuw uiterlijk. Maar de boom moest, vanzelfsprekend, behouden blijven. De gemeente Texel vroeg ingenieursbureau SmitsRinsma de technische vertaling van het ontwerp te maken. ‘Die boom bracht best een uitdaging met zich mee.’

Het pleintje aan de Stenenplaats bleek heel veel ondergrondse kabels en leidingen te herbergen en er was sprake van een hoogteverschil dat opgevangen moest worden. ‘In combinatie met de boom en de horeca-activiteiten die zoveel mogelijk gewoon door moesten gaan, gaf dit project ook in de uitvoering wat uitdagingen’, vertelt Niek van Langen, projectleider bij SmitsRinsma.

BoomEffectAnalyse

SmitsRinsma voerde een BoomEffectAnalyse (BEA) uit om te onderzoeken of de voorgenomen ingrepen voor de herinrichting met behoud van de boom mogelijk waren en hoe dat in te passen. De betreffende boom heeft overigens een opvallende vorm. Dit komt onder meer door een blikseminslag in vroegere tijden en doordat daar waar de zoute zeewind grip heeft op de boom, de boom niet verder groeit. De kroon komt daarom niet boven de beschermende bebouwing om de boom heen, maar de boom groeit daarentegen wel goed in de breedte. De karakteristieke boom biedt schaduw en dus verkoeling op het toeristische plein en is niet te vervangen. Daarnaast is het een belangrijke ecologische stapsteen voor diverse vogels en insecten binnen Den Burg. Het was dus cruciaal dat de boom behouden bleef. ‘Zo’n boom vervangen voor iets dat dezelfde waarde heeft, in ecologisch en esthetisch opzicht, duurt decennia.’

Uit de BEA bleek dat de boom te behouden was, maar dat vergde wel een aangepaste werkwijze. Daarbij is als uitgangspunt genomen dat de boom net zo belangrijk was als de aanwezige kabels en leidingen. ‘We hebben ondergrondse voorzieningen aangebracht waardoor het pleintje iets verhoogd werd en meer uitstraling kreeg. Functioneel betekent het dat er een krattensysteem is aangebracht waardoor het doorwortelbaar volume van de boom flink werd vergroot’, vertelt Niek. ‘Dat betekent dat de boom niet alleen blijft staan, maar ook een kansrijke toekomst heeft. De boomwortels krijgen nu veel meer zuurstof en er is meer mogelijkheid voor waterberging.’

Een boombank zorgt voor een aangenaam verblijf onder de oude kastanje en het aanlichten met spots zorgt ’s avonds voor een sfeervol plein. ‘Wij werken regelmatig op Texel, mijn collega Ritso Sikma is daar wekelijks te vinden, en hebben er al verscheidene projecten mogen oppakken’, vertelt Niek. ‘Onze aanpak van meedenken én doordenken spreekt aan. Wij spreken zowel de taal van de ontwerper als van de opdrachtgever én de techniek.’

Het Plein was op Stenenplaats breder vertegenwoordigd dan alleen door SmitsRinsma; pleindeelnemer Brickworks Vande Moortel leverde de nieuwe bestrating. SmitsRinsma kun je tijdens de KlimaatExpo bezoeken op stand 4.09.

Meer informatie

Neem voor meer informatie over het werk van SmitsRinsma contact op met Ivo Stevens.